«Мин кунаклар яратам»

Максат: Балаларны халкыбызның кунакчыллык, тыйнаклык, дуслык кебек күркәм сыйфатлары белән таныштыру. Татар халкының милли ризыкларына кызыксыну уяту; балаларның иҗади сәнгатен үстерү (чәкчәк,бәлеш, өчпочмак). Татар халкының гореф-гадәтләрен хөрмәтләргә өйрәтү; табын әдәбен, үзеңне әдәпле тоту күнекмәләрен, кунакчыллык, чисталык, пакълык кебек күркәм сыйфатлар тәрбияләү. Пластилин белән әвәләп ясауга кызыксыну уяту, уен аша пластилиннан чәк-чәк ясау.

Сүзлек эше: кунакчыл, бәлеш, чәк-чәк, өчпочмак.

Җиһазлау: Милли ризык муляжлары, савыт саба, эскәтер, самавыр, пластилин, әвәләү өчен такталар, кульяулык.

Матур әдәбият:

Ш. Галиев. «Кунаклар»/ Балачак аланы -203 бит.

Э.Мөэминова. «Чакыру». Сценарийны түбәндәрәк укыгыз:

Тәрбияче: Бүген без татар халкының күркәм сыйфатлары − кунакчыллык, тыйнаклык, дуслык турында сөйләшербез.

Безнең халык кунакчыл;

«Якты-чырай,такта чәй»-дип

Каршы ала кунакны.

Ата-баба гадәтләрен

Без дә дәвам итәбез,

Безгә кунакка килегез −

Чын куңелдән көтәбез.

− Әйтегез әле, кешеләр ни өчен бер-берсенә кунакка йөриләр? (балалар җавабы)

−           Ни өчен кунак килгәнне яратабыз?   (балалар җавабы)

− Кунакны каршы алырга ничек әзерләнәбез? (балалар җавабы)

− Кунакны нинди сүзләр белән каршы алабыз? (балалар җавабы)

−       Кунакның күңелен ничек итеп ачалар? (балалар җавабы)

Тәрбияче: Без әби-бабаларыбызның бик кунакчыл булуын, кунак киләсе булса, мул итеп ризык пешерүләрен дә беләбез. Килгән кунакны кыстый-кыстый сыйлыйбыз. Әйтегез әле, балалар, безнең татар халкы кунакны нинди ризыклар белән сыйлый? (балалар җавабы)

−     Ничек итеп сыйлый? (балалар җавабы)

Тәрбияче: Әйе, балалар, кунакчыл булу турында халкыбыз бик мәгънәле сүзләр дә әйткән.

− Коры табынга кунак утыртмыйлар.

− Кунаклы йорт − хөрмәтле йорт ул, балалар.

Тәрбияче: Балалар үзебезнең тәрбияле балалар булуыбызны, табын янында әдәп кагыйдәләрен белүебезне әйтеп үтик әле. (балалар җавабы)

Әйе, сез бик тәрбияле балалар икәнсез. Бик сөендем, ә хәзер мин сезнең тапкырлыгыгызны тикшереп карыйм әле:

«Дөресен әйт!» уены.

Йомырка белән онны

Бутап камыр басканнар

Бәрәңге, ит, тоз салып

Почмаклар ясаганнар. (Өчпочмак)

Вак-вак кына итеп кисеп,

Өяләр аны таудай

Чак-чак кына алып, өзеп,

Аша дустым, син шулай. (Чәкчәк)

Чыҗ иттереп саласың,

Бик тиз генә аласың.

Балга манып кабасың,

Ул нәрсә? (Коймак)

Тәрбияче: Уен «Нәрсәгә охшаган?» (өчпочмак, бәлеш, чәкчәк нинди формада булуын ачыклау).

Ә хәзер, балалар, мин сезгә кунаклар килгәч уйнала торган бер уен өйрәтим әле. Басыгыз әле түгәрәккә! Бу уен «Кулъяулык» уены дип атала. (Балалар түгәрәккә басалар, бию көенә кулъяулыкны бер-берсенә бирәләр, көй туктаганда кулъяулык кемдә кала, шул бала кунаклар килгәндә әйтелә торган бер сүз әйтә).

Тәрбияче: Балалар, әйдәгез әле татар халкының иң дәрәҗәле ризыгы булган чәкчәк ясау серләрен өйрәник.

Чәкчәк − һәрбер өйнең түрендә. Аның белән мәртәбәле кунакларны каршы алалар.(Балалар алдан әзерләнгән өстәл янына киләләр. Алъяпкыч ябалар, яулык бәйлиләр. Тәрбияче балаларның чәкчәк ясаганнарын карап йөри, ярдәм итә, мактый).

Тәрбияче: Менә балалар, булдырдыгыз, безнең чәк-чәк әзер.

Безнең халык борынгыдан кунакчыл һәм юмарт булган. Бу чәкчәгебез дә килгән кунакларыбызга күчтәнәч булсын. Рәхим итеп алыгыз .

Гүзәлия Гаптелхак кызы Җамалиева, Теләче районы Теләче авылы 3 нче номерлы «Шатлык» балалар бакчасы тәрбиячесе.